در محیط‌های صنعتی که خطر پاشش مواد شیمیایی، گرد و غبار، یا ذرات پرتاب‌شونده وجود دارد، حفاظت از چشم یکی از مهم‌ترین بخش‌های ایمنی فردی (PPE) محسوب می‌شود. یکی از معتبرترین استانداردهای جهانی در این زمینه، استاندارد ANSI Z87.1 است؛ استانداردی که از سوی American National Standards Institute تدوین شده و مبنای طراحی، تولید و تست عینک‌های ایمنی در سراسر دنیاست.
در سایت ایمنزی (www.imenzi.com) به عنوان مرجع تخصصی تجهیزات ایمنی، اهمیت بالای این استاندارد برای محیط‌های کاری صنعتی به‌ویژه در صنایع فلزی، ساختمانی و شیمیایی به‌خوبی درک شده و در این مقاله، به‌طور جامع به بررسی آن می‌پردازیم.
استاندارد ANSI Z87.1 مجموعه‌ای از الزامات طراحی، عملکرد و آزمون برای تجهیزات حفاظت از چشم و صورت است. این استاندارد برای نخستین‌بار در سال ۱۹۶۸ منتشر شد و تاکنون چندین‌بار بازبینی و به‌روزرسانی شده است تا با خطرات جدید محیط‌های کاری سازگار شود.
هدف اصلی این استاندارد، تضمین ایمنی کاربران در برابر خطراتی مانند:
High Velocity Impact (ضربه با سرعت بالا)
Liquid Splash (پاشش مایع)
Dust Exposure (نفوذ گرد و غبار)
و پرتوهای نوری (UV، IR، و Visible Light)
محصولاتی که با این استاندارد مطابقت دارند، روی لنز یا فریم خود دارای علامت Z87 یا Z87+ هستند که نشان‌دهنده نوع حفاظت ارائه‌شده است.
در آزمون High Velocity Impact Test، گلوله‌ای فولادی با قطر 6.35 میلی‌متر با سرعت بیش از 150 فوت بر ثانیه به لنز برخورد می‌کند. لنز نباید ترک بردارد یا از فریم جدا شود.
در صورتی که محصول این تست را با موفقیت پشت سر بگذارد، با علامت Z87+ مشخص می‌شود.
این تست برای بررسی میزان حفاظت عینک در برابر ورود مایعات به ناحیه چشم انجام می‌شود. عینک‌هایی که این آزمون را می‌گذرانند، معمولاً با علامت D3 مشخص می‌شوند.
برای بررسی مقاومت در برابر گرد و غبار و ذرات معلق است. بسته به سطح حفاظت، علامت D4 برای گرد و غبار درشت و D5 برای ذرات ریز (Fine Dust) درج می‌شود.
در این آزمایش، لنز باید بیش از 99.9٪ از پرتوهای UV را فیلتر کند. نتیجه موفقیت‌آمیز با کد U + شماره مقیاس (مثلاً U6) نمایش داده می‌شود.
مارکینگ روی عینک‌های ایمنی یکی از مهم‌ترین شاخص‌های تشخیص نوع حفاظت است. جدول زیر خلاصه‌ای از رایج‌ترین نشانه‌هاست:
| کد | معنی |
|---|---|
| Z87 | مقاومت پایه در برابر ضربه |
| Z87+ | مقاومت بالا (High Impact) |
| D3 | محافظت در برابر پاشش مایع |
| D4 | محافظت در برابر گرد و غبار درشت |
| D5 | محافظت در برابر گرد و غبار ریز |
| W + عدد | فیلتر جوشکاری (Welding Shade) |
| U + عدد | فیلتر اشعه ماوراءبنفش |
| R + عدد | فیلتر اشعه مادون قرمز |
| L + عدد | فیلتر نور مرئی |
| H | طراحی برای سرهای کوچک |
| X | ضدبخار (Anti-Fog) |
| S | رنگ خاص لنز یا فیلتر ویژه |
استاندارد ANSI Z87 در طی دهه‌ها چندین بار بازنگری شده است:
ANSI Z87.1-2003: تمرکز بر طراحی و عملکرد پایه
ANSI Z87.1-2010: معرفی تست‌های دقیق‌تر و گسترش شامل شیلدها و کلاه‌های جوشکاری
ANSI/ISEA Z87.1-2015: ادغام ANSI و ISEA برای هماهنگی بیشتر با صنایع
ANSI/ISEA Z87.1-2020: آخرین نسخه با افزودن الزامات مربوط به Ballistic Protection و Laser Eyewear
در اروپا، استاندارد EN166 برای عینک‌های ایمنی استفاده می‌شود.
در حالی‌که ANSI Z87.1 بر عملکرد، طراحی و تست‌های ضربه و نوری تمرکز دارد، استاندارد EN166 بیشتر به ویژگی‌های اپتیکی و فیزیکی لنز می‌پردازد.
به زبان ساده:
ANSI Z87.1: عملکردمحور و سخت‌گیرانه‌تر در زمینه‌ی ایمنی صنعتی
EN166: ساختارمحور و دقیق در حوزه کیفیت اپتیکی و فریم
رعایت استاندارد ANSI Z87.1 برای تمام کارفرماها و مسئولان ایمنی (HSE) یک ضرورت است، نه یک انتخاب. استفاده از عینک‌هایی که دارای نشان Z87 یا Z87+ هستند، تضمین می‌کند که چشم کارکنان در برابر خطرات پرتاب ذرات، مایعات شیمیایی و تابش‌های نوری محافظت می‌شود.
در سایت ایمنزی (www.imenzi.com) شما می‌توانید انواع عینک‌های ایمنی دارای استاندارد ANSI Z87.1 را بررسی و تهیه کنید تا با اطمینان از کیفیت، محیط کاری ایمن‌تر و حرفه‌ای‌تری ایجاد نمایید.
