آلودگی هوای تهران، انواع آلایندهها، دلایل، مناطق آلودهتر و بهترین ماسکها
آلودگی هوا یکی از جدیترین چالشهای زندگی در تهران است. شهر تهران بهدلیل تعداد بالای خودروها، موقعیت جغرافیایی خاص، فعالیت صنایع مختلف در شرق،غرب و جنوب و پدیده وارونگی دما، هر ساله در پاییز و زمستان با افزایش شدید آلایندهها مواجه میشود.
در این مقاله جامع به بررسی انواع آلایندهها، مناطق آلودهتر، عوامل اصلی آلودگی و در نهایت بهترین ماسکها برای مقابله با آلودگی هوای تهران میپردازیم.
آلودگی هوای تهران شامل چه آلایندههایی است؟
آلودگی هوا در تهران ترکیبی از چند آلاینده شیمیایی و ذرات معلق است که هرکدام اثر متفاوتی بر سلامتی دارند. مهمترین این آلایندهها عبارتاند از:
1- ذرات معلق بسیار ریز (PM2.5) – خطرناکترین آلاینده تهران
ذرات PM2.5 کوچکتر از ۲.۵ میکرون هستند و میتوانند وارد عمیق ترین بخش ریه و حتی خون شوند.
منابع تولید ذرات PM2.5
-
موتورسیکلتهای کاربراتوری
-
اتوبوسها و کامیونهای فرسوده
-
فعالیتهای ساختمانی
-
نیروگاهها و صنایع اطراف تهران
-
سوزاندن سوختهای بیکیفیت
اثرات ذرات PM2.5 بر سلامت
-
افزایش احتمال سکته
-
التهاب و کاهش ظرفیت ریه
-
افزایش احتمال سرطان ریه
-
خستگی و اختلالات تنفسی
2- ذرات معلق PM10
این ذرات کمی بزرگترند اما همچنان باعث آسیب به دستگاه تنفسی میشوند.
3-مونوکسید کربن (CO)
مونواکسید گازی بیرنگ و بیبو است که در روزهای سرد و هنگام وارونگی دما تشدید میشود.
منبع اصلی: خودروها
4-دیاکسید نیتروژن (NO₂)
نشانه بارز ترافیک سنگین و یکی از ترکیبات خطرناک برای بیماران قلبی–ریوی.
5-اُزن سطح زمین (O₃)
در روزهای گرم تابستان بهویژه در مناطق غرب تهران بیشتر دیده میشود.
6-ترکیبات آلی فرّار (VOC)
در تشکیل اُزن نقش دارند و از بخارات سوخت و مواد شیمیایی تولید میشوند.
7-دیاکسید گوگرد (SO₂)
در اطراف نیروگاهها و برخی صنایع قابل اندازهگیری است.
کدام مناطق تهران آلودهتر هستند؟
بر اساس دادههای چند سال اخیر:
مناطق جنوبی تهران (آلودهترین نقاط)
مناطق: 15، 16، 17، 18، 19، 20
دلایل:
-
تردد سنگین کامیونها
-
نزدیکی به صنایع
-
پاییندست بادهای آلوده از شمال و مرکز
مناطق مرکزی تهران
مناطق: 6، 7، 10، 12، 13
دلایل:
-
ترافیک شدید
-
کمبود فضای سبز
-
تراکم جمعیت
مناطق غرب تهران (اُزن بالا)
مناطق: ۵، ۲۱، ۲۲
این مناطق تحت تأثیر بادهای حامل آلایندهها از شرق قرار میگیرند.
مناطق شمالی تهران (کمآلودهتر)
مناطق: ۱، ۲، ۳
این مناطق ارتفاع بیشتری دارند و تهویه طبیعی بهتر است.
دلایل اصلی آلودگی هوای تهران
-
وجود حدود ۲ میلیون موتورسیکلت کاربراتوری
-
ناوگان حملونقل فرسوده
-
فعالیت صنایع اطراف شهر
-
ساختوساز گسترده
-
موقعیت جغرافیایی محصور در کوهها
-
وارونگی دما در فصل سرد
تأثیر آلودگی هوا بر سلامت
آلودگی هوا همانند سایر سموم اثرات حاد (کوتاه مدت) و مزمن (بلند مدت) دارند که شامل موارد زیر است :
اثرات کوتاهمدت:
-
سوزش چشم و گلو
-
سردرد
-
تنگی نفس
-
تشدید آسم
اثرات بلندمدت:
-
کاهش طول عمر
-
بیماریهای قلبی و ریوی
-
سرطان ریه
-
آسیب به سیستم عصبی
در روزهای آلوده چه کنیم؟
-
تا حد امکان بیرون نروید
-
فعالیت بدنی سنگین انجام ندهید
-
پنجرهها را ببندید
-
حدالامکان از دستگاههای تصفیه هوا استفاده کنید
-
از ماسک های استاندارد استفاده کنید
بهترین ماسکها برای آلودگی هوای تهران
برای محافظت در برابر آلودگی، ماسک باید ذرات ۰.۳ میکرون را فیلتر کند. باید توجه داشت که ماسکهای معمولی سهلایه (پزشکی) هیچ تأثیری بر آلودگی هوا ندارند.
ماسک N95
-
فیلتراسیون: ۹۵٪
-
مناسب روزهای آلوده معمولی
-
بهترین انتخاب برای اکثر افراد
جهت خرید بهترین ماسک N95 اینجا کلیک کنید.
ماسک N99 یا FFP3
-
فیلتراسیون: ۹۹٪
-
مناسب آلودگی شدید
-
مناسب سالمندان، بیماران قلبی–ریوی، کودکان و زنان باردار
جهت خرید بهترین ماسک N99 یا FFP3 اینجا کیلیک کنید .
نتیجهگیری
آلودگی هوای تهران یک مشکل پیچیده با ریشههای متعدد است؛ اما با آگاهی از آلایندهها، مناطق آلودهتر و استفاده از ماسکهای مناسب میتوان تا حد زیادی از آسیبهای آن جلوگیری کرد.
استفاده از ماسکهای N95، N99، FFP2 و FFP3 در روزهای آلوده کاملاً ضروری است و نقش مهمی در کاهش خطرات تنفسی دارد.
پرسشهای متداول
۱. خطرناکترین آلاینده تهران چیست؟
ذرات معلق PM2.5 خطرناکترین آلاینده تهران است.
۲. آیا ماسک سهلایه برای آلودگی هوا مناسب است؟
خیر، این ماسکها فقط برای جلوگیری از انتقال ویروس مؤثر هستند، نه آلودگی هوا.
۳. در کدام مناطق تهران آلودگی کمتر است ؟
مناطق شمالی مانند ۱ و ۲ و ۳ آلودگی کمتری دارند.
۴. بهترین ماسک برای روزهای بسیار آلوده چیست؟
ماسک N99 یا FFP3 بهترین گزینه است.


